Category Archives: Fitness Artikelen

Spierverlies bij het ouder worden voorkomen

krachttraining ouderen

Spierweefsel speelt een belangrijke rol in onze (metabole) gezondheid en fysiek functioneren. Als we ouder worden verliezen we vaak spierweefsel en wat de kans op het ontwikkelen van allerlei aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, diabetes mellitus type 2 en zelfs vroegtijdig sterven doet toenemen. Wat kan je doen om spierverlies of sarcopenie tegen te gaan?

Vasten: wondermiddel of hype?

Vasten

Een aantal cliënten brachten me een aflevering van Dokters van Morgen, uitgezonden op 8 oktober over vasten onder de aandacht (Ref: 1). Ik kijk niet vaak dit soort programma’s omdat er zelden iets heel nieuws uit komt. Maar wat ik hoorde over de documentaire klonk wel spectaculair en mijn interesse was gewekt. In deze aflevering werden verschillende wetenschappers/artsen en patiënten geïnterviewd over de effecten en ervaringen met verschillende manieren van vasten. Vasten werd als een soort wondermiddel gepresenteerd als behandeling voor aandoeningen als kanker en reuma. De boodschap van deze aflevering vergt nogal wat nuance en er is behoorlijk wat mis met de conclusies die eraan worden verbonden. Iets wat ook de Volkskrant met mij eens is (Ref: 2). In dit artikel behandel ik stap voor stap waar het in deze documentaire fout gaat, wat er wel bekend is over vasten.

Dr. Samefko Ludidi

Als eerste werd Dr. Samefko Ludidi geïnterviewd. Hij heeft een boek geschreven over z’n eigen vastenmethode getiteld: De dr. Ludidi vastenmethode. Hij claimt dat het een makkelijke manier is om het lichaam naar de vetverbrandingsmodus te krijgen. Omdat langdurig vasten je koolhydraten zou opmaken en je dus vetten gaat verbranden. Ook helpt dit welvaartsaandoeningen voorkomen, ga je bij sporten eerder vetten aanspreken ipv koolhydraten en nog makkelijker afvallen.

Klinkt heel mooi, echter is dit al op een verkeerde aanname gebaseerd die iedereen die hoofdstuk 1 in een Inspanningsfysiologie boek niet zou maken. Het lichaam haalt z’n energie niet alleen uit koolhydraten totdat deze op zijn en gaat dan pas over op vetten. Een gezond lichaam haalt in rust juist voornamelijk energie uit vetten en een klein deel uit koolhydraten voor het zenuwstelsel (Ref: 3). De vetverbrandingsmodus is vooral een mooie marketingterm.

Het is waar dat minder fitte mensen moeilijker vet verbranden in rust, of tijdens activiteiten en dat vasten dit weer kan omkeren. Maar hetzelfde effect kan met vrijwel elk energie beperkt dieet behaald worden. Zodra het lichaam meer calorieën verbruikt dan het binnen krijgt, moet het vet verbranden om de essentiële functies in het lichaam van energie te voorzien. Als dat niet zou gebeuren ben je namelijk dood. Ook als je regelmatig conditietraining doet neemt het vermogen om vet te verbranden in rust en minder intensieve inspanning weer toe. Er zijn dus buiten vasten meerdere manieren om in deze ‘vetverbandingsmodus’ te komen. Ook wat betreft de welvaarstaandoeningen zou vasten goed kunnen helpen volgens Ludidi. Dat klopt, maar dat komt niet door het vasten maar door het energie tekort (Ref: 4-6).

Vasten en kanker

Vervolgens wordt de Italiaanse arts Valter Longo geïnterviewd. Hij heeft zelf een vastendieet gepatenteerd en laat maaltijdboxen verkopen om mensen te ‘beschermen, herstellen en verjongen’.  Volgens hem zorgt vasten bij proefdieren voor langer leven en minder tumoren. Ook verbetert het de hersenfunctie van een jonger dier. In het artikel van de Volkskrant werd het al aangehaald dat proefdieronderzoek vaak lastig te vertalen is naar mensen en dus niet direct als illustratie gebruikt kan worden. Bij patiënten die behandeld werden voor kanker waren er ook positieve resultaten in de vorm van minder misselijkheid a.g.v. chemotherapie en minder bijwerkingen.

Ook in een interview met artsen Judith Kroep en Hanno Pijl werden deze positieve ervaringen onderschreven. Er was zelfs sprake van dat een tumor in de borst door de combinatie van chemotherapie en vasten al helemaal was verdwenen. Verder hebben ze een studie uitgevoerd die wellicht nog gepubliceerd moet worden, waarin de patiënten die gingen vasten positieve resultaten lieten zien t.o.v. de andere groep. Detail: de andere groep mocht eten zoals ze wilden. Er kan dus alleen vastgesteld worden dat vasten in dit geval leidt tot betere resultaten dan mensen geen voedingsadvies geven en ze laten doen wat ze al deden.

Vasten en reuma

In een Duitse kliniek worden goede resultaten behaald met een intensief vasten protocol. (7-10 dagen vasten met alleen beetje sap als bron van voeding). Daarna in een plantaardig dieet verder omdat dat ontstekingen verminderd en dierlijke eiwitten en vetten ze juist bevordert. We weten echter al een tijdje dat ‘regulier’ gewichtsverlies of kracht- en conditietraining ook leiden tot een verbetering in ontstekingswaarden. (Ref: 7,8). Of dit wellicht nog beter gaat door alleen plantaardig te eten is nog niet bekend aangezien hier nog geen studies naar gedaan zijn. Hoewel het langer behouden van het resultaat met een plantaardig dieet me, hoewel anekdotisch, wel een groot voordeel lijkt. Naast de effectiviteit ben ik wel benieuwd of de reumapatiënten in die kliniek niet een grote hoeveelheid spierweefsel verliezen door deze vorm van crashdieet. Dit leidt misschien op langere termijn tot grotere problemen.

Resultaten van deelnemers:

Dan de resultaten van 6 weken vasten. De deelnemers kregen een persoonlijk vasten advies van Dr. Ludidi. En werden vooraf en na de 6 weken op verschillende parameters gemeten. O.a. lichaamsgewicht, huidplooien, omvangmetingen, bloeddruk en verschillende bloedwaarden. Even afgezien van het feit dat de omvangmetingen werden uitgevoerd met kleding erbij. De resultaten werden een beetje vreemd en onsystematisch gepresenteerd, maar waren over het algemeen positief te noemen. Echter is het 0,8-3,0 kg afvallen in 6 weken niet meteen iets wat niet te behalen valt via een gezond dieet. Ook de reductie in buikomvang en bloedwaarden waren niet schokkend te noemen.  

Algemene kritiek:

-Veel van de uitspraken worden gedaan op basis van onderzoek op proefdieren en niet op mensen.

-In de spaarzame onderzoeken met mensen worden geen vergelijkingen gedaan met andere dieetvormen of interventies, alleen met het dieet volgen wat de patiënten al volgden en waardoor ze mogelijk zelfs ziek zijn geworden.

-Veel van de geïnterviewden doen uitspraken die (nog) niet goed door onderzoek is te onderbouwen zoals vasten verjongd de cellen, of het is een reinigingskuur voor het lichaam.

Wat we wel weten:

-Een groot deel van de westerse bevolking heeft een behoorlijk ongezond voedingspatroon en een sedentaire leefstijl (Ref: 9).

-Veel  ‘welvaartsaandoeningen’ of leefstijl gerelateerde aandoeningen zijn zoals het tweede woord al aangeeft sterk te beïnvloeden door een gezondere leefstijl te hanteren (Ref: 9,10).

-Energietekort leidt tot afvallen, verbeteren vetpercentage, verlaging bloeddruk bloedwaarden (Ref: 9,10,11).

-Hoe dat energietekort bereikt wordt is minder van belang (Ref: 11).

Voordelen van vasten:

Dit alles betekent echter niet dat vasten niet werkt voor afvallen. Het is echter geen wondermiddels zoals het in deze aflevering van Dokters van morgen wordt gepresenteerd. Desondanks heeft het wel een aantal voordelen t.o.v. andere dieetvormen: Het is heel duidelijk wat je wel en niet mag eten/drinken. Namelijk niets waar calorieën in zitten. Dus water en koffie en thee zonder suiker en melk. Het is dus makkelijker om verleidingen te weerstaan omdat je minder daarmee geconfronteerd wordt. Voor sommige mensen is het dus wel degelijk een goede manier om af te vallen en gezonder te worden.

Referenties:

1. Dokters van nu: Vasten uitgezonden op 08-10-2019. https://zorgnu.avrotros.nl/uitzendingen/uitzending/item/vasten-dokters-van-morgen-08-10-2019/

2. – Vastendieet kan kanker voorkomen – Klopt dit wel? https://www.volkskrant.nl/wetenschap/vastendieet-kan-kanker-voorkomen-klopt-dit-wel~b009ba4b/?fbclid=IwAR0eFrhXgwsIsuTCDu9Pg8Hxe2q2GKsojvhO-_sN3Qe6xVzDTjCc0ZES0LQ&referer=https%3A%2F%2Fl.facebook.com%2F

3. Wilmore, J.H., Costill, D.L., Kenney, W.L. (2012). Energy Expenditure and Fatigue. Physiology of Sport and Exercise Fourth Edition. USA Human Kinetics.

4. Sarikaya, M., Coskun, A., Serteser, M., Unsal, I. Comparison of intermittent fasting versus caloric restriction in obese subjects: A two year follow-up. The Journal of Nutrition, health & aging 2017, 21, 6, 681-685.

5. Harvie, M.N., Pegngton, M., Nattson, et al. The effects of intermittent or continuous energy restriction on weight loss and metabolic disease risk markers: a randomized trial in young overweight women. International Journal of Obesity 2011, 35, 714-727.

6. Varady, Intermittent versus daily calorie restriction: which diet regimen is more effective for weight loss? Obesity reviews 2011, 12, 7 e593-e601.

7. Jung, S.H., Park, H.S., Kim, K.S. Effect of weight loss on some serum cytokines in human obesity: increase in IL-10 after weight loss. The Journal of Nutritional Biochemistry 2008, 19,6,371-375.

8. Lundberg, I.E. Molecular effects of exercise in patients with inflammatory rheumatic disease. Nature Clinical Practice Rheumatology 2008, 4, 597-604.

9. Donnelly, J.E., Blair, S.N., Jakicic, J.M. et al. Appropriate Physical Activity Intervention Strategies for Weight Loss and Prevention of Weight Regain for Adults. Medicine & Science in Sports & Exercise 2009, 41, 2, 459-471.

10. Colberg, S.R., Sigal, R.J., Yardley, J.E. et al. Physical Activity/Exercise and Diabetes: A Position Statement of the American Diabetes Association. Diabetes Care 2016, 39, 11, 2065-2079.

11. Talreja, A., Talreja, S., Talreja, R., et al. CRT-601 The VA Beach Diet Study: An Investigation Of The Effects Of Plant-based, Mediterranean, Paleolithic, And Dash Diets On Cardiovascular Disease Risk. JACC: Cardiovascular Interventions 2015, 8, 2 supplement.

Nuchter trainen, wondermiddel of hype?

Nuchter trainen is conditietraining op een lege maag en is ook wel bekend als fasted cardio. Je ziet het regelmatig langskomen in de reguliere fitnessbladen en op social media. Het zou een enorm effectieve manier zijn om af te vallen, vet te verliezen en de conditie te verbeteren. Maar wat is het precies, werkt het en is het verstandig?

Een slechter geheugen bij het ouder worden onvermijdbaar?

Geheugenverlies

Terwijl we ouder worden wordt ons geheugen er vaak niet beter op. Iedereen kent wel mensen die op den duur toch wat vergeetachtiger worden. De één wat later dan de ander, maar het lijkt of niemand er aan kan ontkomen. Waardoor wordt dit precies veroorzaakt en is er echt niets wat er aan gedaan kan worden om dit proces te vertragen of te voorkomen?

Ziekteverzuim betekent hoge kosten. Wat levert investeren in een gezonde levensstijl van je werknemers op?

ZiekteverzuimZiekteverzuim is een van de grootste kostenposten voor werkgevers. Bijna de helft van alle werknemers is elk jaar een periode ziek, waarbij deze gemiddeld 16 dagen niet werkt. Dit kost werkgevers in Nederland jaarlijks zo’n €11,5 miljard aan extra kosten. Deze kosten bestaan uit doorbetalingen van loon tijdens ziekte, maar komen ook door een teruggang in arbeidsproductiviteit. Ruim een kwart (25,8%) van het ziekteverzuim is een direct gevolg van het werk zelf. Denk aan bedrijfsongevallen, blessures maar ook psychologische factoren. De bijna 75% van het werkverzuim dat overblijft komt dus niet door het werk zelf.

Gids voor opdrukken

Hoewel Opdrukkenopdrukken een van de meest populaire lichaamsgewicht oefeningen is, kan niet iedereen een goede push up maken. Als je niet kan opdrukken kan je lezen hoe je een goede push up doet. En als je het moeilijk vind een goede techniek te behouden vind je hier tips hoe je dat kunt oplossen en de spieren die nodig zijn bij het opdrukken kunt versterken.

Top 5 oefeningen voor strakkere billen

ErTop 5 oefeningen voor stevigere billen wordt veel getraind voor een paar stevige billen. Squats zouden dé ultieme oefening zijn om de billen strakker en ronder te krijgen. Maar zijn squats wel de beste oefening om de bilspieren te trainen? Of zijn er daarvoor betere alternatieven? In dit artikel bekijken we de 5 meest effectieve oefeningen om de bilspieren te trainen en die je makkelijk in jouw fitnesscentrum kunt uitvoeren.

Science of Squats deel 4: Effecten van squat diepte

De squat. Squat diepteEen van de beroemdste fitness oefeningen is de squat. Squatten is een onderdeel van sporten als Powerliften, Strongman en Crossfit. Daarnaast is het natuurlijk een erg effectieve oefening om, afhankelijk van de belasting of het gekozen gewicht, de beenkracht te vergroten, grotere beenspieren te krijgen, helpen bij afvallen en vet verbranden en zelfs efficiënter en veiliger hard te lopen. Maar er is niet één vorm van squatten, er zijn er meerdere. Maar wat zijn de verschillen? Wanneer moet je welke variant toepassen? En wat moet je doen om zo veilig en effectief mogelijk te squatten? In deze serie van artikelen wordt het allemaal duidelijk. In deel 4 van de serie Science of Squats gaan we kijken naar de effecten van squatdiepte in de backsquat.

Science of Squats deel 3: Effecten van Front squat en Overhead squat

De squat
Een van de beroemdste fitness oefeningen is de squat. Squatten is een onderdeel van sporten als Powerliften, Strongman en Crossfit. Daarnaast is het natuurlijk een erg effectieve oefening om, afhankelijk van de belasting of het gekozen gewicht, de beenkracht te vergroten, grotere beenspieren te krijgen, helpen bij afvallen en vet verbranden en zelfs efficiënter en veiliger hard te lopen. Maar er is niet één vorm van squatten, er zijn er meerdere. Maar wat zijn de verschillen? Wanneer moet je welke variant toepassen? En wat moet je doen om zo veilig en effectief mogelijk te squatten? In deze serie van artikelen wordt het allemaal duidelijk. In deel 3 van de serie Science of Squats gaan we kijken naar de effecten van de front squat en overhead squat.

Science of Squats deel 2: Effecten van High en Low Barbell back squat

De squatSquat
Een van de beroemdste fitness oefeningen is de squat. Squatten is een onderdeel van sporten als Powerliften, Strongman en Crossfit. Daarnaast is het natuurlijk een erg effectieve oefening om, afhankelijk van de belasting of het gekozen gewicht, de beenkracht te vergroten, grotere beenspieren te krijgen, helpen bij afvallen en vet verbranden en zelfs efficiënter en veiliger hard te lopen. Maar er is niet één vorm van squatten, er zijn er meerdere. Maar wat zijn de verschillen? Wanneer moet je welke variant toepassen? En wat moet je doen om zo veilig en effectief mogelijk te squatten? In deze serie van artikelen wordt het allemaal duidelijk. In deel 2 van de serie Science of Squats gaan we kijken naar de invloed van barbell positie tijdens de backsquat.

YouTube
YouTube
LinkedIn
Share
Instagram
WhatsApp